CHỤP X-QUANG: NGUYÊN LÝ, QUY TRÌNH VÀ ĐỐI TƯỢNG CHỈ ĐỊNH
Chụp Xquang là gì?
Chụp X quang là kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh được áp dụng phổ biến trong nhiều thập kỷ qua. Nó tạo ra hình ảnh rõ nét về hệ cơ xương và một số mô trong cơ thể, từ đó giúp bác sĩ chẩn đoán, theo dõi và điều trị nhiều loại bệnh lý, đặc biệt là các bệnh liên quan đến xương khớp, tim mạch, hô hấp.Nguyên lý chụp Xquang kỹ thuật số
Máy X-quang sử dụng loại bức xạ ánh sáng hoặc sóng vô tuyến. Một ống đặc biệt bên trong máy sẽ phát ra các chùm tia X có bức xạ cao, được các mô trong cơ thể hấp thụ ở những mức độ khác nhau. Các mô dày đặc như xương sẽ chặn hầu hết tia bức xạ, trong khi các mô mềm như mỡ hoặc cơ, chặn ít hơn.
Sau khi đi qua cơ thể, chùm tia X chiếu vào một tấm phim hoặc máy dò đặc biệt. Các mô chặn lượng bức xạ cao, chẳng hạn như xương, hiển thị dưới dạng vùng trắng trên nền đen. Các mô mềm ngăn chặn ít bức xạ hơn được hiển thị với màu xám. Những khối u thường dày đặc hơn các mô xung quanh, vì vậy chúng có màu xám nhạt hơn. Các cơ quan chủ yếu là không khí (chẳng hạn như phổi) thường có màu đen.
Thời gian chụp ngắn, cho kết quả nhanh, phát hiện được nhiều bệnh lý – đó là những ưu điểm của chụp X-quang
Chỉ định và chống chỉ định chụp X-quang
Bác sĩ có thể yêu cầu bạn chụp X-quang để:
Chụp X-quang được áp dụng khảo sát những bộ phận nào?
Kỹ thuật X-quang được sử dụng để kiểm tra nhiều bộ phận của cơ thể, chẳng hạn như:
1. Xương
2. Ngực
Quy trình chụp X-quang
Một lần chụp Xquang chỉ diễn ra trong vài phút. Tuy nhiên, bạn cần chuẩn bị kỹ trước, trong và sau khi chụp để quá trình chụp đạt được kết quả tối ưu.
1. Trước khi chụp
Quy trình chụp X-quang khá đơn giản nên bạn không cần chuẩn bị quá nhiều trước khi chụp. Bác sĩ sẽ yêu cầu bạn mặc áo rộng của bệnh viện, đồng thời loại bỏ đồ trang sức hoặc vật dụng bằng kim loại khỏi cơ thể.
Nếu trong người bạn mang thiết bị y tế bằng kim loại từ các cuộc phẫu thuật trước đó (như ốc tai điện tử, van tim nhân tạo, khớp nhân tạo, máy tạo nhịp tim…), hãy nói với bác sĩ để tìm hướng xử lý. Bởi lẽ, những thiết bị này có thể chặn tia X đi qua cơ thể bạn và tạo ra hình ảnh trên phim X-quang không chính xác.
2. Trong khi chụp
Khi bạn đã chuẩn bị đầy đủ, kỹ thuật viên X-quang sẽ cho bạn biết cách định vị cơ thể để tạo ra hình ảnh rõ ràng. Họ có thể yêu cầu bạn nằm, ngồi hoặc đứng ở một số tư thế trong quá trình kiểm tra. Dù ở tư thế nào, bạn cũng phải giữ cơ thể bất động trong lúc chụp để phim chụp cho ra hình ảnh rõ ràng nhất.
Buổi chụp sẽ kết thúc ngay khi kỹ thuật viên X-quang cảm thấy hài lòng với hình ảnh thu thập được.
3. Sau khi chụp
Khi hình ảnh X-quang đã được thu thập, bạn có thể thay quần áo trở lại. Lúc này, tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe của bạn, bác sĩ sẽ khuyên bạn sinh hoạt bình thường hoặc nghỉ ngơi trong lúc chờ đợi kết quả.
Nhận được bản chụp X-quang, bác sĩ sẽ xem xét và chỉ định bạn thực hiện các chẩn đoán hình ảnh bổ sung nếu cần. Ví dụ, bác sĩ có thể yêu cầu bạn chụp CT, MRI, làm xét nghiệm máu hoặc tiến hành các chẩn đoán lâm sàng khác.
Khi mọi kết quả đã rõ ràng, bạn cần hỏi bác sĩ về tình trạng bệnh của mình, đồng thời hợp tác tốt với bác sĩ trong quá trình điều trị để bệnh chóng lành.
Hệ thống X-Quang tại BV YHCT Bảo Lộc
Như đã nói, việc chọn lựa một cơ sở y tế uy tín để tiến hành chụp X-quang rất quan trọng. Nếu chọn được cơ sở y tế lớn với hệ thống trang thiết bị hiện đại, quá trình chụp X-quang của bạn sẽ diễn ra nhanh chóng, thuận lợi và không ảnh hưởng đến sức khỏe. BV YHCT Bảo Lộc triển khai đa dạng các dịch vụ chụp X-quang kỹ thuật số ở nhiều bộ phận cơ thể, giúp phát hiện sớm những bất thường và tầm soát bệnh lý. Thời gian tiến hành chụp X-quang nhanh, bệnh nhân không phải chờ đợi lâu. Đối với chụp X-quang phổi, BV YHCT Bảo Lộc trang bị những tấm che chắn, đảm bảo các phần còn lại của cơ thể tránh khỏi nguy cơ nhiễm xạ.
Hệ thống máy móc phục vụ cho chụp X-quang ở BV YHCT Bảo Lộc được nhập khẩu từ các nước Châu Âu : hệ thống máy X-quang cao tần kỹ thuật số DR hiện đại nhất hiện nay . Hệ thống X-quang kỹ thuật số DR cao cấp DX-D 40G System có hiệu suất và độ tin cậy cao, cung cấp giải pháp kỹ thuật số cho mọi nhu cầu chụp X-quang. Trạm xử lý hình ảnh và hệ thống phần mềm hiệu suất cao của AGFA cung cấp giao diện người dùng thân thiện, tiện lợi và dễ dàng thao tác. Chức năng tự động ghép nối hình ảnh, mang đến giải pháp tối ưu cho việc chụp, ghép ảnh toàn thân. Chức năng đồng bộ theo phương thẳng đứng của Đầu đèn với Giá chụp phổi và Bàn bệnh nhân; Chức năng theo vết của khay chứa cassette ở Bàn bệnh nhân với Đầu đèn là những chức năng cao cấp nhất nhằm mang đến sự tiện dụng, hiệu suất tối ưu cho người sử dụng.
Chụp X quang là kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh được áp dụng phổ biến trong nhiều thập kỷ qua. Nó tạo ra hình ảnh rõ nét về hệ cơ xương và một số mô trong cơ thể, từ đó giúp bác sĩ chẩn đoán, theo dõi và điều trị nhiều loại bệnh lý, đặc biệt là các bệnh liên quan đến xương khớp, tim mạch, hô hấp.Nguyên lý chụp Xquang kỹ thuật số
Máy X-quang sử dụng loại bức xạ ánh sáng hoặc sóng vô tuyến. Một ống đặc biệt bên trong máy sẽ phát ra các chùm tia X có bức xạ cao, được các mô trong cơ thể hấp thụ ở những mức độ khác nhau. Các mô dày đặc như xương sẽ chặn hầu hết tia bức xạ, trong khi các mô mềm như mỡ hoặc cơ, chặn ít hơn.
Sau khi đi qua cơ thể, chùm tia X chiếu vào một tấm phim hoặc máy dò đặc biệt. Các mô chặn lượng bức xạ cao, chẳng hạn như xương, hiển thị dưới dạng vùng trắng trên nền đen. Các mô mềm ngăn chặn ít bức xạ hơn được hiển thị với màu xám. Những khối u thường dày đặc hơn các mô xung quanh, vì vậy chúng có màu xám nhạt hơn. Các cơ quan chủ yếu là không khí (chẳng hạn như phổi) thường có màu đen.
Thời gian chụp ngắn, cho kết quả nhanh, phát hiện được nhiều bệnh lý – đó là những ưu điểm của chụp X-quang
Chỉ định và chống chỉ định chụp X-quang
Bác sĩ có thể yêu cầu bạn chụp X-quang để:
- Kiểm tra kỹ bộ phận cơ thể khiến bạn cảm thấy đau hoặc khó chịu
- Theo dõi sự tiến triển của một bệnh lý sau một thời gian điều trị, chẳng hạn như loãng xương, viêm khớp, viêm phổi…
- Kiểm tra xem phương pháp điều trị mà bác sĩ thiết lập cho bạn có tác dụng cải thiện tình trạng bệnh như thế nào
- Bệnh lý tim mạch
- Bệnh về đường hô hấp
- Vấn đề về tiêu hóa
- Bệnh lý xương khớp: gãy xương, loãng xương, viêm khớp, ung thư xương…
- Nuốt phải các đồ vật nhỏ hoặc hóc dị vật
- Phụ nữ mang thai, đặc biệt là ba tháng đầu
- Người đang ở giai đoạn nghiêm trọng của bệnh lý
Chụp X-quang được áp dụng khảo sát những bộ phận nào?
Kỹ thuật X-quang được sử dụng để kiểm tra nhiều bộ phận của cơ thể, chẳng hạn như:
1. Xương
- Gãy xương và nhiễm trùng: Trong hầu hết các trường hợp, tình trạng gãy xương và nhiễm trùng ở xương sẽ hiển thị rõ ràng trên phim chụp X-quang.
- Viêm khớp: Chụp X-quang là phương pháp dễ dàng nhất giúp chẩn đoán bệnh viêm khớp, cũng như xác định mức độ khớp bị thương tổn.
- Loãng xương: Các phương pháp chụp X-quang đặc biệt có thể đo mật độ xương.
- Ung thư xương: Chụp X-quang sẽ cho ra hình ảnh khối u xương.
2. Ngực
- Viêm phổi và các bệnh lý đường hô hấp khác: Các dấu hiệu của bệnh viêm phổi, lao hoặc ung thư phổi có thể hiển thị trên X-quang ngực.
- Suy tim sung huyết: Triệu chứng suy tim sung huyết hiển thị rõ ràng trên phim chụp X-quang..
- Dị vật bị nuốt: Nếu trẻ nhỏ không may nuốt phải vật gì đó, phim chụp X-quang sẽ cho biết vị trí của vật đó.
- Chụp X-quang ổ bụng thường là kỹ thuật chẩn đoán cận lâm sàng đầu tiên được chỉ định, tìm sỏi trong túi mật, thận, bàng quang hoặc niệu quản, tìm khí tự do trong ổ bụng…
Quy trình chụp X-quang
Một lần chụp Xquang chỉ diễn ra trong vài phút. Tuy nhiên, bạn cần chuẩn bị kỹ trước, trong và sau khi chụp để quá trình chụp đạt được kết quả tối ưu.
1. Trước khi chụp
Quy trình chụp X-quang khá đơn giản nên bạn không cần chuẩn bị quá nhiều trước khi chụp. Bác sĩ sẽ yêu cầu bạn mặc áo rộng của bệnh viện, đồng thời loại bỏ đồ trang sức hoặc vật dụng bằng kim loại khỏi cơ thể.
Nếu trong người bạn mang thiết bị y tế bằng kim loại từ các cuộc phẫu thuật trước đó (như ốc tai điện tử, van tim nhân tạo, khớp nhân tạo, máy tạo nhịp tim…), hãy nói với bác sĩ để tìm hướng xử lý. Bởi lẽ, những thiết bị này có thể chặn tia X đi qua cơ thể bạn và tạo ra hình ảnh trên phim X-quang không chính xác.
2. Trong khi chụp
Khi bạn đã chuẩn bị đầy đủ, kỹ thuật viên X-quang sẽ cho bạn biết cách định vị cơ thể để tạo ra hình ảnh rõ ràng. Họ có thể yêu cầu bạn nằm, ngồi hoặc đứng ở một số tư thế trong quá trình kiểm tra. Dù ở tư thế nào, bạn cũng phải giữ cơ thể bất động trong lúc chụp để phim chụp cho ra hình ảnh rõ ràng nhất.
Buổi chụp sẽ kết thúc ngay khi kỹ thuật viên X-quang cảm thấy hài lòng với hình ảnh thu thập được.
3. Sau khi chụp
Khi hình ảnh X-quang đã được thu thập, bạn có thể thay quần áo trở lại. Lúc này, tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe của bạn, bác sĩ sẽ khuyên bạn sinh hoạt bình thường hoặc nghỉ ngơi trong lúc chờ đợi kết quả.
Nhận được bản chụp X-quang, bác sĩ sẽ xem xét và chỉ định bạn thực hiện các chẩn đoán hình ảnh bổ sung nếu cần. Ví dụ, bác sĩ có thể yêu cầu bạn chụp CT, MRI, làm xét nghiệm máu hoặc tiến hành các chẩn đoán lâm sàng khác.
Khi mọi kết quả đã rõ ràng, bạn cần hỏi bác sĩ về tình trạng bệnh của mình, đồng thời hợp tác tốt với bác sĩ trong quá trình điều trị để bệnh chóng lành.
Hệ thống X-Quang tại BV YHCT Bảo Lộc
Như đã nói, việc chọn lựa một cơ sở y tế uy tín để tiến hành chụp X-quang rất quan trọng. Nếu chọn được cơ sở y tế lớn với hệ thống trang thiết bị hiện đại, quá trình chụp X-quang của bạn sẽ diễn ra nhanh chóng, thuận lợi và không ảnh hưởng đến sức khỏe. BV YHCT Bảo Lộc triển khai đa dạng các dịch vụ chụp X-quang kỹ thuật số ở nhiều bộ phận cơ thể, giúp phát hiện sớm những bất thường và tầm soát bệnh lý. Thời gian tiến hành chụp X-quang nhanh, bệnh nhân không phải chờ đợi lâu. Đối với chụp X-quang phổi, BV YHCT Bảo Lộc trang bị những tấm che chắn, đảm bảo các phần còn lại của cơ thể tránh khỏi nguy cơ nhiễm xạ.
Hệ thống máy móc phục vụ cho chụp X-quang ở BV YHCT Bảo Lộc được nhập khẩu từ các nước Châu Âu : hệ thống máy X-quang cao tần kỹ thuật số DR hiện đại nhất hiện nay . Hệ thống X-quang kỹ thuật số DR cao cấp DX-D 40G System có hiệu suất và độ tin cậy cao, cung cấp giải pháp kỹ thuật số cho mọi nhu cầu chụp X-quang. Trạm xử lý hình ảnh và hệ thống phần mềm hiệu suất cao của AGFA cung cấp giao diện người dùng thân thiện, tiện lợi và dễ dàng thao tác. Chức năng tự động ghép nối hình ảnh, mang đến giải pháp tối ưu cho việc chụp, ghép ảnh toàn thân. Chức năng đồng bộ theo phương thẳng đứng của Đầu đèn với Giá chụp phổi và Bàn bệnh nhân; Chức năng theo vết của khay chứa cassette ở Bàn bệnh nhân với Đầu đèn là những chức năng cao cấp nhất nhằm mang đến sự tiện dụng, hiệu suất tối ưu cho người sử dụng.
Bệnh viện YHCT BẢO LỘC
KHOA CẬN LÂM SÀNG
Số điện thoại : 02633 725 062
Email: cls.yhctbaoloc@gmail.com
KHOA CẬN LÂM SÀNG
Số điện thoại : 02633 725 062
Email: cls.yhctbaoloc@gmail.com